CBD en Kanker: Kan Cannabidiol helpen tegen Kanker?

Sinds enkele jaren heeft cannabidiol, beter bekend als CBD, zich sterk gevestigd in het welzijnslandschap, de natuurlijke gezondheid en de complementaire geneeskunde. Maar naast het gebruik om angst te verzachten of chronische pijn te verlichten, wekt een ander interessegebied diepe nieuwsgierigheid: het potentieel van CBD bij de begeleiding van kankerpatiënten.

De moderne oncologie staat voor een groeiende vraag naar minder invasieve, beter verdragen oplossingen die het scala aan symptomen veroorzaakt door de ziekte en de behandelingen kunnen verlichten. Veel patiënten bewegen zich tussen conventionele behandelingen en aanvullende benaderingen. CBD wekt grote belangstelling op in dit veld van onderzoek en getuigenissen.

CBD begrijpen: een molecuul, een belofte?

Afkomstig van de cannabis-plant, behoort CBD tot de familie van cannabinoïden, net als THC, waarvan het echter verschilt door zijn niet-psychoactieve eigenschappen. Zowel consumenten als onderzoekers waarderen vooral het vermeende vermogen om pijn te moduleren, ontstekingen te verminderen, misselijkheid te verzachten en de slaap te bevorderen.

Het endocannabinoïdesysteem van het menselijk lichaam, pas enkele decennia geleden ontdekt, intrigeert wetenschappers: het zou tal van biologische processen beïnvloeden, waaronder stemming, eetlust, immuunreacties en zelfs celproliferatie, wat implicaties kan hebben voor tumoren en kanker. CBD zou met dit systeem interageren zonder de psychoactieve effecten van THC te veroorzaken, wat de deur opent naar therapeutische toepassingen.

Tabel: Verschillen tussen CBD en THC

De verwachtingen van patiënten ten aanzien van kanker

Een kankerdiagnose verandert het leven. Vaak zoeken patiënten naar oplossingen om:

• Pijn verlichten, soms intens en resistent tegen klassieke pijnstillers
• Vermoeidheid en slaapverlies door stress of behandelingen verminderen
• Strijden tegen angst en depressie veroorzaakt door de ziekte
• Misselijkheid en braken gerelateerd aan chemotherapie verminderen, vaak waargenomen bij kankerpatiënten
• Het stimuleren van de eetlust, die vaak verminderd is

Cannabis, in de vorm van CBD of CBD-olie, vindt geleidelijk een plaats in de ondersteuning van deze symptomen. Maar de uitdaging blijft groot: kan deze verbinding echt de bijwerkingen en neveneffecten verlichten, en nog meer, bijdragen aan de strijd tegen de kanker zelf?

Wetenschappelijk onderzoek: waar staan we?

Wetenschappelijke publicaties over CBD en kanker zijn de afgelopen vijftien jaar toegenomen, voornamelijk uitgevoerd door Amerikaanse, Canadese, Israëlische en Europese laboratoria, en dragen bij aan de experimenten met nieuwe cannabis-gebaseerde therapieën. De eerste resultaten wijzen op enkele interessante eigenschappen van CBD, zowel bij het beheersen van symptomen als bij de directe interactie met kankercellen.

Verlichting van symptomen

Verschillende klinische studies en observatierapporten suggereren dat CBD, alleen of in combinatie met andere cannabinoïden, zou kunnen:

• Het significant verminderen van neuropathische en inflammatoire pijn
• Het beperken van episodes van misselijkheid en braken bij sommige patiënten onder chemotherapie
• Het bevorderen van inslapen en het verbeteren van de slaapkwaliteit

Deze effecten zouden te wijten zijn aan de interactie van CBD met de CB1- en CB2-receptoren van het endocannabinoïdesysteem. De precieze mechanismen moeten nog worden verduidelijkt, maar de resultaten komen overeen met talrijke getuigenissen verzameld in Frankrijk en wereldwijd.

Potentiële werking op kankercellen

Naast symptomatische ondersteuning hebben in vitro (op cellen in het laboratorium) en in vivo (op diermodellen) onderzoeken het vermogen van CBD onderzocht om kanker te behandelen en om:

• Het remmen van de proliferatie van bepaalde kankercellen die met kanker te maken hebben
• Het bevorderen van apoptose, dat wil zeggen de "geprogrammeerde" celdood van tumorcellen
• Het verminderen van de vorming van nieuwe bloedvaten die nodig zijn voor de groei van tumoren

Deze studies betreffen verschillende soorten kanker: glioblastoom (hersen tumor), borstkanker, longkanker, dikkedarmkanker, melanoom... Toch zijn er nog zeer weinig grootschalige klinische proeven bij mensen uitgevoerd, wat tot grote voorzichtigheid aanzet.

Beperkingen van de huidige kennis

• Gebrek aan robuuste klinische studies bij de mens.
• Resultaten zijn soms tegenstrijdig afhankelijk van het type kanker.
• Effectieve doseringen en langetermijnveiligheid zijn nog niet duidelijk vastgesteld.
• Potentiële interacties met klassieke kankerbestrijdende medicijnen.

Waakzaamheid is dus geboden: hoewel CBD bijwerkingen kan hebben, mag het een oncologisch zorgprotocol niet vervangen, maar verdient het wel meer onderzoek als aanvulling. Het Franse onderzoek blijft zeer actief, onder andere via het Nationaal Kanker Instituut en universitaire platforms.

Getuigenissen en verwachtingen van patiënten

Het traject van een kankerpatiënt is vol hindernissen. Het gebruik van CBD gebeurt vaak op advies van patiëntenverenigingen, naasten of na online lezen. Drie zorgen vallen op in deze getuigenissen:

• Snel verlichting bieden bij pijn die niet reageert op conventionele behandelingen.
• Een herstellende slaap terugvinden, die vaak verstoord is.
• Een bondgenoot vinden om de chemotherapie beter te verdragen.

Een patiënte met borstkanker legt uit: "CBD was een waardevolle steun tijdens mijn chemotherapie. Het vervangt de behandelingen niet, maar ik voelde me beter."

Dit soort ervaring, hoewel subjectief, weerspiegelt de groeiende interesse van de patiëntencommunity voor CBD. Sommige Franse oncologen tonen ook interesse in deze mogelijke ondersteuning en begeleiden hun patiënten in verantwoord gebruik, terwijl ze de huidige beperkingen van het onderzoek aangeven.

Regelgeving en veiligheid: wat u moet weten

In Frankrijk is CBD, afgeleid van cannabis, legaal onder strikte voorwaarden: het moet afkomstig zijn van toegestane industriële hennepvariëteiten, een THC-gehalte van minder dan 0,3% hebben en worden geëxtraheerd volgens protocollen die de wetgeving respecteren.

Voor elk gebruik bij ernstige ziekte is het essentieel dit te bespreken met de oncoloog of apotheker:

• Om ongewenste interacties met bepaalde behandelingen te vermijden (vooral medicijnen die door de lever worden gemetaboliseerd)
• Om de dosering aan te passen aan gewicht, symptomen en individuele tolerantie
• Om te kiezen voor gecertificeerde producten, getest in laboratoria en vrij van verontreinigingen

Keuzecriteria voor kwaliteits-CBD:

Medische perspectieven en onderzoeksrichtingen

Integratieve geneeskunde verwelkomt CBD met een voorzichtige maar oprechte interesse. Onder de meest veelbelovende onderzoeksrichtingen zijn:

• Het potentieel van CBD om neuropathie gerelateerd aan bepaalde behandelingen te verzachten (zenuwpijn)
• De ontstekingsremmende werking bij de symptomatologie van alvleesklier-, dikke darm- of leverkanker
• De mogelijkheid om het te combineren met andere cannabinoïden of fytotherapieën om de voordelen te maximaliseren (entourage-effect)
• Het zoeken naar effectieve doses, aangepast aan elke patiënt, en innovatieve galenische vormen

De kwestie van veiligheid op middellange en lange termijn, vooral voor kankerpatiënten, blijft centraal staan. Patiëntenverenigingen, wetenschappelijke verenigingen en gezondheidsautoriteiten werken nauw samen om verantwoord gebruik van CBD te garanderen.

Naar betere informatie voor patiënten en zorgverleners

Te vaak gebruiken patiënten CBD zonder dit aan hun arts te vertellen, uit angst voor een weigering of een voorbarig oordeel. Toch zijn open communicatie en medische opvolging onmisbaar.

Zorgprofessionals volgen nu trainingen om het functioneren van CBD beter te begrijpen en hun patiënten in dit proces te begeleiden. Teleconsultatieplatforms, apothekers en gespecialiseerde ziekenhuisdiensten zijn ook betrokken om kwalitatieve informatie te bieden.

Voor gebruikers moeten bepaalde voorzorgsmaatregelen worden gerespecteerd:

• Informeer altijd het behandelend team over het gebruik van CBD
• Geef de voorkeur aan officiële aankoopkanalen en gecertificeerde producten
• Let op alle bijwerkingen en raadpleeg bij twijfel

Uiteindelijk vestigt CBD zich langzaam als een metgezel voor veel kankerpatiënten in Frankrijk. De exacte rol moet nog worden uitgewerkt, maar de onderzoeksdynamiek en de wil om patiënten beter te begeleiden voorspellen een positieve evolutie van de praktijken, altijd geleid door objectieve gegevens en veiligheid.